(Με αφορμή τις επετειακές εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Θεσπρωτίας)
Με μια (και μοναδική) εκδήλωση που θύμιζε περισσότερο μνημόσυνη τελετή, παρά εορταστική επέτειο, ο δήμος Φιλιατών δικαιολόγησε τη συμμετοχή του στις εορταστικές εκδηλώσεις που έγιναν σε όλη την Ήπειρο για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση.
Ανύπαρκτος ουσιαστικά ο δήμος σε πολιτιστικές εκδηλώσεις ποιότητας, εξαντλούσε μέχρι τώρα τις δυνατότητές του (στην ουσία τα χρήματα) σε εκδηλώσεις πανηγυρτζήδικες ευνοώντας τους ημετέρους διοργανωτές προς αύξηση ή διατήρηση της παραταξιακής του «πελατείας».
Αυτό, λίγο-πολύ συνέβαινε σε όλους τους δήμους της Θεσπρωτίας.
Η κρίση ανέδειξε το πρόβλημα και παράλληλα φανέρωσε και την απουσία αισθητικών αξιών από τις δημοτικές αρχές.
Φωτεινή εξαίρεση στον τόπο μας, ο δήμος Σουλίου.
Η δημοτική αρχή του Σουλίου κατάφερε σε λίγο χρόνο, οργανωμένα και με γνώση, να παρουσιάσει λαμπρές εκδηλώσεις για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης της Παραμυθιάς και ολόκληρης της περιοχής.
Με ανακοίνωση η δήμαρχος Σουλίου, προ τριμήνου, καλούσε όλους τους δημότες να καταθέσουν προτάσεις για τον επικείμενο εορτασμό.
Ενεργεία που μεταξύ άλλων, δείχνει ότι η δήμαρχος σέβεται και υπολογίζει τις δημιουργικές δυνατότητες των δημοτών.
Με άλλα λόγια, κάλεσε σε «επιστράτευση» και κυρίως ενέπνευσε όλες τις δημιουργικές δυνάμεις του δήμου. Και το αποτέλεσμα βεβαίως την δικαίωσε απόλυτα.
Οι πολιτιστικοί φορείς και η εκπαιδευτική κοινότητα της Παραμυθιάς δραστηριοποιήθηκαν με επιτυχία και συντονίστηκαν υποδειγματικά με την δημοτική αρχή, αποσπώντας επάξια σημαντικό μερίδιο από την επιτυχία των εκδηλώσεων.
Καθηγητές πανεπιστημίων, έγκριτοι ιστορικοί και ερευνητές, λαογραφικά σχήματα (από την Κρήτη, τη Μάνη, το πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων…), εκπρόσωποι φορέων από όλη την ήπειρο, τη γειτονική Αλβανία, τους απόδημους Ηπειρώτες κ.α., έλαβαν μέρος και λάμπρυναν με την παρουσία τους τις τετραήμερες εκδηλώσεις με τη αυθόρμητη συμμετοχή πλήθους κόσμου.
Στον ίδιο χρόνο, η δημοτική αρχή των Φιλιατών, χωρίς οργάνωση, γνώση, αλλά κυρίως χωρίς πολιτιστικές ευαισθησίες, αφηνόταν «ημιπαράλυτη» στο παθογενές «νανούρισμα» του δημοσιοϋπαλληλικού συστήματος και τους εκφραστές του.
Μάταια έκρουαν το κώδωνα της αφύπνισης, οι ανησυχούντες για την αδικαιολόγητη «κατάκλιση» της δημοτικής αρχής, πολίτες του δήμου.
Έτσι έφτασε η δημοτική αρχή, λίγες μέρες πριν την επέτειο, να υποχρεωθεί στο γνώριμο "σκηνικό" που θύμιζε νοοτροπία, πρακτικές και αντιλήψεις της παρακμιακής περιόδου του τόπου.
«Θα πραγματοποιηθεί ιστορική ενημέρωση, έκθεση φωτογραφιών και ιστορικών κειμηλίων» έγραφε χωρίς περισσότερα στοιχεία η πρόσκληση. Τα ονόματα των ομιλητών, που σε άλλες περιπτώσεις αποτελούν ισχυρή ένδειξη για την ποιότητα της ομιλίας, εδώ κατά ένα περίεργο λόγο αποσιωπήθηκαν.
Οι φιλότιμες προσπάθειες των δυο ομιλητών να καλύψουν τις απαιτήσεις της ιδιαίτερης αυτής εκδήλωσης, ώστε να χαρακτηριστεί «λαμπρή», δεν έφεραν το προσδοκώμενο αποτέλεσμα.
Εκδηλώσεις με πανηγυρτζίδικη «αντίληψη» ανήκουν πλέον στο παρελθόν.
Εύκολα πετάμε σε ένα πάγκο κάποιοι εκθέματα τη βραδιά της εκδήλωσης και τα μαζεύουμε την επόμενη με το τέλος του «πανηγυριού». Η οποιαδήποτε παρομοίωση με οπωροπώλη σε λαϊκή αγορά που εκθέτει την πραμάτεια του, εδώ πρέπει να θεωρείται συμπτωματική.
Στις σοβαρές εκδηλώσεις οι εκθέσεις έχουν διάρκεια (τουλάχιστον δέκα ημέρες), για να δοθεί έτσι η δυνατότητα να την επισκεφτούν περισσότερα άτομα. Δεν είναι λίγες οι φορές που αξιόλογες εκθέσεις παρατείνουν το χρόνο λειτουργίας τους, λόγω του ενδιαφέροντος που προκαλούν στο κοινό.
Εδώ οι δυο ώρες κρίθηκαν αρκετές.
Προφανώς στο κατάλογο των δραστηριοτήτων του δήμου θα καταγραφεί ως «διοργάνωση επιτυχημένων εκθέσεων ιστορικού και λαογραφικού υλικού» και "δικαιολογημένα' τότε θα κατηγορήσουμε τον ευατό μας, δια την «απώλεια» μιας τέτοιας σημαντικής έκθεσης λόγω της πλημμελούς ενημέρωσής μας.
Εκθέματα επάνω στο έδρανα του δημοτικού συμβουλίου τα οποία την επόμενη θα αφαιρεθούν για να συνεδριάσει το δημοτικό συμβούλιο. Διακρίνεται και η έκθεση φωτογραφιών.
Τα ίδια περίπου ισχύουν και για την έκθεση φωτογραφιών του Μπουασονά. Οι φωτογραφίες του Μπουασονά (για τη Θεσπρωτία) είναι συγκεκριμένες και παρουσιάζονται οι ίδιες εδώ και δέκα πέντε χρόνια ως «γαρνιτούρα» σε κάθε είδους «πολιτιστική» εκδήλωση.
«Σοβαρή» εκδήλωση χωρίς (την ίδια) έκθεση φωτογραφίας του Μπουασονά ήταν αδιανόητη. «(Δια) πάσαν νόσο και πάσαν μαλακίαν» σύμφωνα με το ευχέλαιο.
Δεν έλειψαν βέβαια και τα «σχόλια» για την εκδήλωση στο διαδίκτυο.
Εδώ η «αντικειμενική» ματιά του σχολιαστή δεν εστιάζεται στην ουσία της εκδήλωσης, αλλά περιορίζεται στην απόδοση άφθονων συγχαρητηρίων (προφανώς για την επιτυχία της εκδήλωσης) στους «ακούραστους» συντελεστές της.
Τα συγχαρητήρια βέβαια δεν εξαντλούνται στην «πολιτιστική εταιρία», (στην οποία ανατέθηκε η οργάνωση της εκδήλωσης).
Περισσεύουν και για το κόπο των συντελεστών. Όλοι έβαλαν από ένα καρφάκι. (Στα δεκάδες καρφάκια που χρειάστηκαν για την ανάρτηση των φωτογραφιών).
Περισσεύουν επίσης συγχαρητήρια και για την «τελετάρχισσα» (προφανώς η προσφώνηση των δυο μοναχικών ομιλητών δεν είναι εύκολο πράγμα και χρειάζεται επιβράβευση για το κατόρθωμα).
Συγχαρητήρια εισέπραξε και ο δήμαρχος όχι τόσο για την «προσφορά» του, όσο για την ανάθεση της διοργάνωσης της εκδήλωσης στην … «εταιρία».
Το γεγονός, ότι στη εκδήλωση δεν παραβρέθηκε ούτε ένας επίσημος θεσμικός εκπρόσωπος από όλη τη Θεσπρωτία, περνά απαρατήρητο.
Όπως επίσης απαρατήρητο περνά και το γεγονός της «εκκωφαντικής» απουσίας του Πολιτιστικού Συλλόγου των Φιλιατών. Το κατεξοχήν θεσμικό όργανο (εξ αντικειμένου) της πόλης, το οποίο έπρεπε να πρωτοστατεί σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις, «έχασε»(;) για μια ακόμη φορά την ευκαιρία για να δείξει την ουσιαστική χρησιμότητα της ύπαρξής του.
Αυτά βέβαια είναι μικρά γράμματα και κατά συνέπεια δυσανάγνωστα για τους «μύωπες» της τοπικής αυτοδιοίκησης. Και σίγουρα δεν έχουμε απαιτήσεις από κρατικούς υπάλληλους που βαφτίζονται «παντος καιρού» δια να φέρουν εις πέρας πράγματα που ουδεμία σχέση έχουν με το γνωστικό τους αντικείμενο δια το οποίο έγινε και η πρόσληψη τους. (Εξαιρούνται αυτοί που δηλώνουν ότι τα ξέρουν όλα, άσχετα αν στη πράξη αποδεικνύεται ότι δεν ξέρουν τίποτα).
Αν σε γενικές γραμμές, θέλουμε να συνοψίσουμε τις εντυπώσεις από τις εκδηλώσεις που έγιναν στη Θεσπρωτία για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση, αβίαστα θα παραδεχθούμε ότι οι εκδηλώσεις του δήμου Σουλίου αποτέλεσαν ευχάριστη έκπληξη τόσο για την άρτια οργάνωση όσο και για την πρωτόγνωρη εξωστρέφεια που επέδειξαν (δημοτική αρχή και οι πολιτιστικοί φορείς) στη σύλληψη, σχεδίαση και πραγμάτωση των κατά γενική ομολογία επιτυχημένων πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Στον αντίποδα, ο δήμος Φιλιατών σε μια και μοναδική (μίζερη από όλες τις απόψεις) εκδήλωση, φανέρωσε ότι η δημοτική αρχή είναι ανήμπορη να ξεφύγει από την παρακμιακή εσωστρέφεια που ταλανίζει το δήμο εδώ και χρόνια, διαιωνίζοντας έτσι παθογένειες που αποτρέπουν την εκδήλωση κάθε δημιουργικής προσπάθειας, στερώντας έτσι τις «αναζωογονητικές» ανάσες που τόσο πολύ έχει ανάγκη ο τόπος.
Ας ελπίσουμε ότι το φωτεινό παράδειγμα του δήμου Σουλίου, θα στείλει κάτι από την λάμψη του και θα αφυπνίσει τους βαθιά νυχτωμένους στο δήμο Φιλιατών.
Διαφορετικά, οι αγαπητοί Φιλιαταίοι, θα περιμένουν έως τις επόμενες δημοτικές εκλογές για να γιορτάσουν την «πραγματική» απελευθέρωση της πόλης και ολόκληρης της περιοχής.
Με μια (και μοναδική) εκδήλωση που θύμιζε περισσότερο μνημόσυνη τελετή, παρά εορταστική επέτειο, ο δήμος Φιλιατών δικαιολόγησε τη συμμετοχή του στις εορταστικές εκδηλώσεις που έγιναν σε όλη την Ήπειρο για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση.
Ανύπαρκτος ουσιαστικά ο δήμος σε πολιτιστικές εκδηλώσεις ποιότητας, εξαντλούσε μέχρι τώρα τις δυνατότητές του (στην ουσία τα χρήματα) σε εκδηλώσεις πανηγυρτζήδικες ευνοώντας τους ημετέρους διοργανωτές προς αύξηση ή διατήρηση της παραταξιακής του «πελατείας».
Αυτό, λίγο-πολύ συνέβαινε σε όλους τους δήμους της Θεσπρωτίας.
Η κρίση ανέδειξε το πρόβλημα και παράλληλα φανέρωσε και την απουσία αισθητικών αξιών από τις δημοτικές αρχές.
Φωτεινή εξαίρεση στον τόπο μας, ο δήμος Σουλίου.
Η δημοτική αρχή του Σουλίου κατάφερε σε λίγο χρόνο, οργανωμένα και με γνώση, να παρουσιάσει λαμπρές εκδηλώσεις για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης της Παραμυθιάς και ολόκληρης της περιοχής.
Με ανακοίνωση η δήμαρχος Σουλίου, προ τριμήνου, καλούσε όλους τους δημότες να καταθέσουν προτάσεις για τον επικείμενο εορτασμό.
Ενεργεία που μεταξύ άλλων, δείχνει ότι η δήμαρχος σέβεται και υπολογίζει τις δημιουργικές δυνατότητες των δημοτών.
Με άλλα λόγια, κάλεσε σε «επιστράτευση» και κυρίως ενέπνευσε όλες τις δημιουργικές δυνάμεις του δήμου. Και το αποτέλεσμα βεβαίως την δικαίωσε απόλυτα.
Οι πολιτιστικοί φορείς και η εκπαιδευτική κοινότητα της Παραμυθιάς δραστηριοποιήθηκαν με επιτυχία και συντονίστηκαν υποδειγματικά με την δημοτική αρχή, αποσπώντας επάξια σημαντικό μερίδιο από την επιτυχία των εκδηλώσεων.
Καθηγητές πανεπιστημίων, έγκριτοι ιστορικοί και ερευνητές, λαογραφικά σχήματα (από την Κρήτη, τη Μάνη, το πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων…), εκπρόσωποι φορέων από όλη την ήπειρο, τη γειτονική Αλβανία, τους απόδημους Ηπειρώτες κ.α., έλαβαν μέρος και λάμπρυναν με την παρουσία τους τις τετραήμερες εκδηλώσεις με τη αυθόρμητη συμμετοχή πλήθους κόσμου.
Στον ίδιο χρόνο, η δημοτική αρχή των Φιλιατών, χωρίς οργάνωση, γνώση, αλλά κυρίως χωρίς πολιτιστικές ευαισθησίες, αφηνόταν «ημιπαράλυτη» στο παθογενές «νανούρισμα» του δημοσιοϋπαλληλικού συστήματος και τους εκφραστές του.
Μάταια έκρουαν το κώδωνα της αφύπνισης, οι ανησυχούντες για την αδικαιολόγητη «κατάκλιση» της δημοτικής αρχής, πολίτες του δήμου.
Έτσι έφτασε η δημοτική αρχή, λίγες μέρες πριν την επέτειο, να υποχρεωθεί στο γνώριμο "σκηνικό" που θύμιζε νοοτροπία, πρακτικές και αντιλήψεις της παρακμιακής περιόδου του τόπου.
«Θα πραγματοποιηθεί ιστορική ενημέρωση, έκθεση φωτογραφιών και ιστορικών κειμηλίων» έγραφε χωρίς περισσότερα στοιχεία η πρόσκληση. Τα ονόματα των ομιλητών, που σε άλλες περιπτώσεις αποτελούν ισχυρή ένδειξη για την ποιότητα της ομιλίας, εδώ κατά ένα περίεργο λόγο αποσιωπήθηκαν.
Οι φιλότιμες προσπάθειες των δυο ομιλητών να καλύψουν τις απαιτήσεις της ιδιαίτερης αυτής εκδήλωσης, ώστε να χαρακτηριστεί «λαμπρή», δεν έφεραν το προσδοκώμενο αποτέλεσμα.
Εκδηλώσεις με πανηγυρτζίδικη «αντίληψη» ανήκουν πλέον στο παρελθόν.
Εύκολα πετάμε σε ένα πάγκο κάποιοι εκθέματα τη βραδιά της εκδήλωσης και τα μαζεύουμε την επόμενη με το τέλος του «πανηγυριού». Η οποιαδήποτε παρομοίωση με οπωροπώλη σε λαϊκή αγορά που εκθέτει την πραμάτεια του, εδώ πρέπει να θεωρείται συμπτωματική.
Στις σοβαρές εκδηλώσεις οι εκθέσεις έχουν διάρκεια (τουλάχιστον δέκα ημέρες), για να δοθεί έτσι η δυνατότητα να την επισκεφτούν περισσότερα άτομα. Δεν είναι λίγες οι φορές που αξιόλογες εκθέσεις παρατείνουν το χρόνο λειτουργίας τους, λόγω του ενδιαφέροντος που προκαλούν στο κοινό.
Εδώ οι δυο ώρες κρίθηκαν αρκετές.
Προφανώς στο κατάλογο των δραστηριοτήτων του δήμου θα καταγραφεί ως «διοργάνωση επιτυχημένων εκθέσεων ιστορικού και λαογραφικού υλικού» και "δικαιολογημένα' τότε θα κατηγορήσουμε τον ευατό μας, δια την «απώλεια» μιας τέτοιας σημαντικής έκθεσης λόγω της πλημμελούς ενημέρωσής μας.
Εκθέματα επάνω στο έδρανα του δημοτικού συμβουλίου τα οποία την επόμενη θα αφαιρεθούν για να συνεδριάσει το δημοτικό συμβούλιο. Διακρίνεται και η έκθεση φωτογραφιών.
Τα ίδια περίπου ισχύουν και για την έκθεση φωτογραφιών του Μπουασονά. Οι φωτογραφίες του Μπουασονά (για τη Θεσπρωτία) είναι συγκεκριμένες και παρουσιάζονται οι ίδιες εδώ και δέκα πέντε χρόνια ως «γαρνιτούρα» σε κάθε είδους «πολιτιστική» εκδήλωση.
«Σοβαρή» εκδήλωση χωρίς (την ίδια) έκθεση φωτογραφίας του Μπουασονά ήταν αδιανόητη. «(Δια) πάσαν νόσο και πάσαν μαλακίαν» σύμφωνα με το ευχέλαιο.
Δεν έλειψαν βέβαια και τα «σχόλια» για την εκδήλωση στο διαδίκτυο.
Εδώ η «αντικειμενική» ματιά του σχολιαστή δεν εστιάζεται στην ουσία της εκδήλωσης, αλλά περιορίζεται στην απόδοση άφθονων συγχαρητηρίων (προφανώς για την επιτυχία της εκδήλωσης) στους «ακούραστους» συντελεστές της.
Τα συγχαρητήρια βέβαια δεν εξαντλούνται στην «πολιτιστική εταιρία», (στην οποία ανατέθηκε η οργάνωση της εκδήλωσης).
Περισσεύουν και για το κόπο των συντελεστών. Όλοι έβαλαν από ένα καρφάκι. (Στα δεκάδες καρφάκια που χρειάστηκαν για την ανάρτηση των φωτογραφιών).
Περισσεύουν επίσης συγχαρητήρια και για την «τελετάρχισσα» (προφανώς η προσφώνηση των δυο μοναχικών ομιλητών δεν είναι εύκολο πράγμα και χρειάζεται επιβράβευση για το κατόρθωμα).
Συγχαρητήρια εισέπραξε και ο δήμαρχος όχι τόσο για την «προσφορά» του, όσο για την ανάθεση της διοργάνωσης της εκδήλωσης στην … «εταιρία».
Το γεγονός, ότι στη εκδήλωση δεν παραβρέθηκε ούτε ένας επίσημος θεσμικός εκπρόσωπος από όλη τη Θεσπρωτία, περνά απαρατήρητο.
Όπως επίσης απαρατήρητο περνά και το γεγονός της «εκκωφαντικής» απουσίας του Πολιτιστικού Συλλόγου των Φιλιατών. Το κατεξοχήν θεσμικό όργανο (εξ αντικειμένου) της πόλης, το οποίο έπρεπε να πρωτοστατεί σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις, «έχασε»(;) για μια ακόμη φορά την ευκαιρία για να δείξει την ουσιαστική χρησιμότητα της ύπαρξής του.
Αυτά βέβαια είναι μικρά γράμματα και κατά συνέπεια δυσανάγνωστα για τους «μύωπες» της τοπικής αυτοδιοίκησης. Και σίγουρα δεν έχουμε απαιτήσεις από κρατικούς υπάλληλους που βαφτίζονται «παντος καιρού» δια να φέρουν εις πέρας πράγματα που ουδεμία σχέση έχουν με το γνωστικό τους αντικείμενο δια το οποίο έγινε και η πρόσληψη τους. (Εξαιρούνται αυτοί που δηλώνουν ότι τα ξέρουν όλα, άσχετα αν στη πράξη αποδεικνύεται ότι δεν ξέρουν τίποτα).
Αν σε γενικές γραμμές, θέλουμε να συνοψίσουμε τις εντυπώσεις από τις εκδηλώσεις που έγιναν στη Θεσπρωτία για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση, αβίαστα θα παραδεχθούμε ότι οι εκδηλώσεις του δήμου Σουλίου αποτέλεσαν ευχάριστη έκπληξη τόσο για την άρτια οργάνωση όσο και για την πρωτόγνωρη εξωστρέφεια που επέδειξαν (δημοτική αρχή και οι πολιτιστικοί φορείς) στη σύλληψη, σχεδίαση και πραγμάτωση των κατά γενική ομολογία επιτυχημένων πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Στον αντίποδα, ο δήμος Φιλιατών σε μια και μοναδική (μίζερη από όλες τις απόψεις) εκδήλωση, φανέρωσε ότι η δημοτική αρχή είναι ανήμπορη να ξεφύγει από την παρακμιακή εσωστρέφεια που ταλανίζει το δήμο εδώ και χρόνια, διαιωνίζοντας έτσι παθογένειες που αποτρέπουν την εκδήλωση κάθε δημιουργικής προσπάθειας, στερώντας έτσι τις «αναζωογονητικές» ανάσες που τόσο πολύ έχει ανάγκη ο τόπος.
Ας ελπίσουμε ότι το φωτεινό παράδειγμα του δήμου Σουλίου, θα στείλει κάτι από την λάμψη του και θα αφυπνίσει τους βαθιά νυχτωμένους στο δήμο Φιλιατών.
Διαφορετικά, οι αγαπητοί Φιλιαταίοι, θα περιμένουν έως τις επόμενες δημοτικές εκλογές για να γιορτάσουν την «πραγματική» απελευθέρωση της πόλης και ολόκληρης της περιοχής.