Ο αντιευρωπαϊσμός στην Ελλάδα έχει ισχυρή βάση, λόγω Ορθοδοξίας και Αριστεράς. Το διαπιστώνουμε, π.χ., στην ευκολία με την οποία η ρωσική προπαγάνδα βρίσκει ευήκοα ώτα στη χώρα μας. Η κρίση και τα συμπαρομαρτούντα, από τους προβληματισμούς περί δραχμής μέχρι την παραδοσιακή συνωμοσιολογία, έχουν ενισχύσει σοβαρά τη συγκεκριμένη τάση. (Να θυμίσω, σχετικώς, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που όλοι προσπαθούμε να ξεχάσουμε;) Ενώ κάποτε η δημοτικότητα του ευρωπαϊκού ιδεώδους (ή πρότζεκτ, για τους ρεαλιστές) έπιανε σταλινικά ποσοστά στις δημοσκοπήσεις, τώρα βλέπουμε να ενισχύεται διαρκώς ο αντιευρωπαϊσμός, ο οποίος μάλιστα λειτουργεί παρομοίως προς την αντισυστημικότητα: και οι δύο ιδιότητες είναι γέφυρες για να συναντώνται η άκρα Δεξιά με την άκρα Αριστερά.
Αν εφαρμοσθεί η συμφωνία, για την οποία ακούμε και διαβάζουμε τόσα τρομερά, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα εξελιχθεί σε ισχυρό επιχείρημα εναντίον της Ευρώπης και, ειδικά, στη μεσαία τάξη (ό,τι απομένει, θέλω να πω), διότι αυτοί θα πληρώσουν το κόστος της καθυστέρησης του Τσίπρα.
Γι’ αυτούς, δεν θα φταίει μόνο ο Τσίπρας που τους καταστρέφει· θα φταίει και η Ευρώπη που του το επέτρεψε. Τι ενδιαφέρον να έχουν μετά για την Ευρώπη, αφού αυτή αδιαφόρησε για την καταστροφή τους; Είναι άδικη στάση, διότι οι Βρυξέλλες δεν έχουν καμία δυνατότητα παρέμβασης στην εσωτερική λειτουργία οποιασδήποτε δημοκρατίας μετέχει στην Eνωση. Το πρόβλημα είναι δικό μας. Ο Μ. Βέμπερ του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος μας το σέρβιρε τελείως ωμό και είχε δίκιο: «Το πρόβλημα της Ελλάδας είναι ότι έχει κομμουνιστή πρωθυπουργό», αυτό, εξήγησε, είναι καθαρά ελληνικό πρόβλημα, δεν είναι γενικό. Εντούτοις, οι έρευνες δείχνουν ότι οι περισσότεροι εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι για τη χρεοκοπία της χώρας φταίνε κάποιοι άλλοι, όχι εμείς. Η υπεράσπιση της Ευρώπης σύντομα θα γίνει ακόμη δυσκολότερη.
Εκ των πραγμάτων, το χρέος να αντιμετωπισθεί η εξασθένηση του ευρωπαϊσμού οφείλει να το αναλάβει η Ν.Δ. Δεν είναι μόνο εθνικό χρέος, είναι και προϋπόθεση αυτοσυντήρησης για το κόμμα που ιδρύθηκε από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Αν ο άνεμος μας τραβήξει μακριά από την Ευρώπη, η τραγική κατάληξη μπορεί να γίνει προέκταση του συριζαϊκού αφηγήματος: εμείς πάντα το λέγαμε ότι τέτοια είναι η Ευρώπη, πάμε τώρα για ελληνικό σοσιαλισμό κ.λπ. Για τη Ν.Δ., αντιθέτως, θα ήταν καταστροφικό· απλώς θα έπαυε να έχει και τον τελευταίο λόγο ύπαρξης.
Δεν είναι όμως δυνατό να αντισταθεί αποτελεσματικά η Ν.Δ. σε αυτή την κατάσταση, όταν ο δημόσιος λόγος της χαρακτηρίζεται από τη ρητορική που υποδηλώνει μιαν αριστερίζουσα θέαση των πραγμάτων. Δεν μπορεί, δηλαδή, να κατηγορεί η Ν.Δ. τον Τσίπρα για «ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας» ή ως «βολικό υπηρέτη ξένων συμφερόντων». (Πρόσεχε το καλσόν σου, Βλαδίμηρε!..) Η οργή της Ν.Δ. είναι κατανοητή, διότι το πιθανότερο είναι ότι αυτοί, ως κυβέρνηση, θα κληθούν να εφαρμόσουν τα μέτρα του Τσίπρα. Ομως κάποια ώρα η πολιτική καταγγελία –συχνά απερίσκεπτη– πρέπει να γίνει πολιτική θέση.
Σ.Κ.
